روش های تقویت مهارت شنیداری یا Listening

یادگیری زبان فرآیندی طبیعی است که در هر انسانی به صورت بالقوه وجود دارد. با تسلط بر مهارت‌ های چهارگانه زبان یعنی صحبت کردن، گوش دادن، خواندن و نوشتن، این توانایی ذهنی به شکلی مؤثر تر در یادگیری زبان های دیگر، مانند زبان انگلیسی، مورد استفاده قرار می‌ گیرد. مهارت صحبت کردن به شما این امکان را می ‌دهد که در موقعیت ‌های مختلف با دیگران تعامل کنید. بعد از آن، تقویت مهارت شنیداری یا Listening اهمیت بالایی دارد، زیرا کلید برقراری ارتباط مؤثر است.

خواندن به شما کمک می ‌کند تا با متون مختلف آشنا شوید و اطلاعات جدیدی کسب کنید. در آخر، مهارت نوشتن به شما امکان می ‌دهد تا افکار خود را به صورت منظم و دقیق بیان کنید و در ارتباطات رسمی و غیر رسمی موفق باشید. در این مقاله از آکادمی دکتر عیوضیان به معرفی روش های تقویت مهارت شنیداری یا Listening می پردازیم.

آمادگی برای آزمون آیلتس : آزمون آیلتس (IELTS) یک آزمون بین المللی زبان انگلیسی است که برای سنجش مهارت‌های شنیدن، خواندن، نوشتن و صحبت کردن طراحی شده است. این آزمون معمولاً برای مهاجرت، ادامه تحصیل یا کار در کشورهای انگلیسی زبان مورد نیاز است. 

مهارت های چهارگانه زبان

یادگیری زبان، به ویژه زبان انگلیسی، مستلزم تسلط بر چهار مهارت اصلی است که به‌عنوان مهارت‌های چهارگانه زبان شناخته می‌شوند: شنیدن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن. هر یک از این مهارت‌ها نقش ویژه‌ای در فرآیند یادگیری دارند و تکمیل‌کننده یکدیگر هستند.

مهارت شنیداری به شما کمک می‌کند تا پیام‌های گفتاری را درک کنید، مهارت گفتاری توانایی بیان افکار و برقراری ارتباط را افزایش می‌دهد، مهارت خواندن اطلاعات نوشتاری را به شما می‌آموزد و مهارت نوشتن، امکان انتقال صحیح و منسجم افکار به شکل نوشتاری را فراهم می‌کند. تسلط متوازن بر این چهار مهارت، کلید موفقیت در یادگیری و کاربرد زبان است.

اهمیت تقویت مهارت های شنیداری یا Listening

تقویت مهارت‌های شنیداری یکی از اصلی‌ترین ارکان یادگیری زبان است که تأثیر زیادی بر روند یادگیری دیگر مهارت‌ها مانند گفتار و نوشتار دارد.

گام اول برای شروع گفتگو: مهارت شنیداری به‌عنوان نخستین گام در شروع هر مکالمه شناخته می‌شود. اگر نتوانید آنچه طرف مقابل می‌گوید را درک کنید، چگونه قادر خواهید بود به او پاسخ دهید؟ این مهارت به شما امکان می‌دهد که به مکالمات وارد شوید و گفتگوهای معناداری داشته باشید.

تقویت سایر مهارت‌های زبانی: تقویت مهارت‌های شنیداری افزون بر خود، مهارت‌های دیگر زبان مانند گفتاری و نوشتاری را نیز تقویت می‌کند. با گوش دادن به پادکست‌ها یا فایل‌های صوتی، نه تنها درک مطلب شما بهبود می‌یابد بلکه ساختارهای دستوری و لغات جدید را نیز می‌آموزید که در گفتار و نوشتار شما تأثیرگذار است.

استرس و اضطراب کمتر: تقویت مهارت‌های شنیداری برخلاف مهارت گفتاری که ممکن است اضطراب ایجاد کند، شنیدن به زبان دیگری به شما این امکان را می‌دهد که بدون هیچ فشاری به زبان گوش دهید و مهارت خود را تقویت کنید. این فرایند بدون نیاز به تعامل فوری، یادگیری را راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌سازد.

معرفی روش های تقویت مهارت شنیداری یا Listening

برای بسیاری از زبان‌آموزان، تقویت مهارت شنیداری چالش بزرگی است. در ادامه چند روش کاربردی را معرفی می‌کنیم:

تقویت مهارت شنیداری، به‌ویژه در آزمون‌های زبان، چالش‌های خاصی را به همراه دارد. بسیاری از افراد در مواجهه با گویندگان زبان انگلیسی احساس نگرانی می‌کنند که نتوانند منظور را به‌درستی درک کنند یا پاسخ مناسبی بدهند. بهبود این مهارت به سطح دانش عمومی زبان شما بستگی دارد، لذا تقویت واژگان و تمرین مداوم ضروری است. برخی از روش‌های تقویت این مهارت عبارتند از:

1. استفاده از کتاب ‌های تخصصی Listening

کتاب‌های تخصصی Listening به‌طور خاص برای تقویت مهارت شنیداری طراحی شده‌اند. این منابع با ارائه لهجه‌های گوناگون، اصطلاحات تخصصی و تمرین‌های متنوع به شما کمک می‌کنند تا درک شنیداری خود را افزایش دهید.

• توسعه درک شنیداری: کتاب‌های Listening به طور خاص برای تقویت مهارت شنیداری یا Listening طراحی شده‌اند. با گوش دادن به این کتاب‌ها، شما به طور مستقیم با انواع مختلف لهجه‌ها، سرعت گفتار و ساختارهای زبانی مواجه می‌شوید و درک شنیداری شما به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد.

• آشنایی با اصطلاحات تخصصی: کتاب‌های Listening تخصصی اغلب به موضوعات خاصی مانند کسب‌وکار، پزشکی یا فناوری اطلاعات می‌پردازند و به شما کمک می‌کنند تا با اصطلاحات و عبارات تخصصی مربوط به آن حوزه آشنا شوید.

• بهبود تلفظ: با تقلید از تلفظ گویندگان کتاب‌های صوتی، می‌توانید تلفظ خود را بهبود بخشید و به لهجه طبیعی‌تری دست پیدا کنید.

• یادگیری لغات جدید در متن: در حین گوش دادن به کتاب‌های Listening، با کلمات و عبارات جدیدی آشنا می‌شوید که در متن به کار رفته‌اند. این روش یادگیری لغات نسبت به حفظ کردن لغات از لیست، مؤثرتر و ماندگارتر است.

• درک بهتر معانی لغات: با شنیدن کلمات در جملات مختلف، به تدریج معنای دقیق آن‌ها را درک خواهید کرد و می‌توانید از آن‌ها در مکالمات خود استفاده کنید.

• تقویت مهارت‌های گفتاری: با تقلید از گویندگان کتاب‌های صوتی، می‌توانید تقویت مهارت شنیداری یا Listening خود را نیز بهبود بخشید.

• توسعه مهارت‌های خواندن: برخی از کتاب‌های Listening همراه با متن نوشتاری ارائه می‌شوند که به شما کمک می‌کند مهارت‌های خواندن خود را نیز تقویت کنید.

• افزایش اعتماد به نفس: با بهبود مهارت‌های شنیداری و گفتاری، اعتماد به نفس شما در استفاده از زبان انگلیسی افزایش خواهد یافت.

• محتوای جذاب: کتاب‌های Listening اغلب دارای داستان‌ها و موضوعات جذابی هستند که باعث می‌شوند با علاقه به گوش دادن به آن‌ها ادامه دهید.

2. گوش دادن به پادکست ‌های آموزش زبان

پادکست‌های زبان یکی از بهترین ابزارها برای تقویت مهارت شنیداری یا Listening هستند. گوش دادن به پادکست‌های آموزش زبان یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت مهارت شنیداری است. این پادکست‌ها نه تنها به یادگیری واژگان و عبارات جدید کمک می‌کنند، بلکه با ارائه محتوای جذاب و متنوع، شنونده را به چالش می‌کشند. در حالی که برخی از پادکست‌ها به طور خاص به آموزش زبان انگلیسی می‌پردازند، بسیاری دیگر به موضوعات متنوعی مانند موفقیت، ادبیات، فلسفه و سرگرمی می‌پردازند و این تنوع می‌تواند به شما در یادگیری زبان از زوایای مختلف کمک کند.

اگر سطح زبان شما هنوز قوی نیست، پیشنهاد می‌شود ابتدا پادکست‌های آموزشی را انتخاب کنید و متن آن‌ها را پس از گوش دادن مطالعه کنید. این روش به شما کمک می‌کند مفاهیم را بهتر درک کرده و دایره واژگان خود را گسترش دهید.

مقاله بهترین پادکست های انگلیسی برای یادگیری زبان : اگر می ‌خواهید مهارت ‌های زبان انگلیسی خود را تقویت کنید بدون نیاز به خواندن کتاب ‌های زیاد، پادکست ‌های انگلیسی گزینه‌ای عالی هستند. گوش دادن به پادکست ‌ها در زمان ‌های مختلف موجب تقویت مهارت شنیداری می شود و به راحتی می توانید زبان جدیدی یاد بگیرید. 

3. تماشای فیلم و سریال انگلیسی

یکی از لذت‌بخش‌ترین راه‌ها برای تقویت مهارت شنیداری یا Listening، دیدن فیلم و سریال است. این روش هم‌زمان هم زبان و هم فرهنگ را به شما آموزش می‌دهد. این روش نه تنها به درک بهتر زبان کمک می‌کند بلکه توانایی درک فرهنگی و گفتاری را نیز افزایش می‌دهد.

یکی از مؤثرترین راه‌های تقویت مهارت شنیداری، تماشای فیلم‌ها و سریال‌های انگلیسی است؛ چرا که این روش هم‌زمان با درگیر کردن ذهن در موقعیت‌های واقعی، به یادگیری اصطلاحات کاربردی و تلفظ طبیعی کمک می‌کند. اگر می‌خواهید از این روش بیشترین بهره را ببرید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی «چگونه با دیدن فیلم و سریال زبان یاد بگیریم» را مطالعه کنید؛ در این مطلب، نکات کاربردی و راهکارهایی برای یادگیری بهتر از طریق فیلم ارائه شده است.

4. استفاده از تکنیک سایه

تکنیک سایه یکی از روش‌های مؤثر در یادگیری زبان است که به تقویت مهارت شنیداری کمک می‌کند. در این روش، هنگام تماشای ویدیو یا گوش دادن به پادکست‌های انگلیسی، سعی کنید بلافاصله پس از شنیدن کلمات و جملات، آن‌ها را با صدای بلند تکرار کنید. با این کار، شما به نوعی سایه صدای اصلی می‌شوید. ممکن است در ابتدا با برخی واژه‌ها یا عبارات آشنا نباشید، اما این تکنیک به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از زبان پیدا کنید.

5. استفاده از تکنیک غوطه ‌وری

یکی از راهکارهای اصلی تقویت مهارت شنیداری، غوطه‌ور شدن در محیط‌های واقعی زبانی است. این روش کمک می‌کند تا در زندگی روزمره بیشتر با زبان درگیر شوید. تکنیک غوطه‌وری شامل استفاده از زبان انگلیسی در فعالیت‌های روزانه است؛ به‌عنوان مثال، هنگام خواندن روزنامه بهتر است منابع انگلیسی را انتخاب کنید، یادداشت‌های خود را به زبان انگلیسی بنویسید یا بخشی از خاطره‌نویسی خود را به این زبان اختصاص دهید.

6. گوش دادن به رادیو های انگلیسی

گوش دادن به رادیوهای انگلیسی یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت مهارت‌های شنیداری و غوطه‌ور شدن در فرهنگ‌های مختلف است. اگر از افرادی هستید که تماشای برنامه‌های زنده را ترجیح می‌دهید، حتماً از این تجربه لذت خواهید برد. با دسترسی آسان به شبکه‌های رادیویی از کشورهای مختلف مانند آمریکا، کانادا و انگلستان، می‌توانید در هر زمان و مکان به برنامه‌های زنده گوش دهید.

7. تکنیک نگارش شنیده‌ ها

تکنیک نگارش شنیده‌ها یکی از مؤثرترین شیوه‌های تقویت مهارت شنیداری است که کمتر به آن پرداخته می‌شود. این تکنیک شامل انتخاب کلیپ‌های صوتی یا ویدیویی و نوشتن آنچه می‌شنوید است. برای شروع، سعی کنید هر کلمه‌ای که می‌شنوید را بنویسید و تنها جاهایی را خالی بگذارید که واقعاً به کلمه یا عبارتی دسترسی ندارید. سپس متن نوشتاری خود را با زیرنویس یا متن اصلی مقایسه کنید و اشتباهات را با رنگی متمایز مشخص کنید. این کار نه تنها به درک بهتر کلمات کمک می‌کند بلکه واژگان جدیدی را نیز یاد می‌گیرید.

8. تقویت این مهارت از طریق شبکه ‌های اجتماعی

اینستاگرام و یوتیوب منابع ارزشمندی برای تقویت مهارت شنیداری یا Listening هستند. این پلتفرم‌ها به ویژه برای تقویت مهارت شنیداری یا Listening زبان انگلیسی بسیار مؤثرند. به ‌راحتی می‌توانید با تماشای ویدیوها و محتوای صوتی رایگان در یوتیوب و اینستاگرام، مهارت‌های شنیداری خود را بهبود بخشید و در عین حال از فضای دوستانه این شبکه‌ها بهره‌مند شوید. بدون نیاز به تجهیزات خاص یا محیط آموزشی، تنها با یک گوشی هوشمند و دسترسی به اینترنت، می‌توانید به یادگیری زبان بپردازید.

در سال‌های اخیر، منابع معتبری مانند BBC Learning English با بهره‌گیری از پلتفرم‌هایی مثل یوتیوب، اینستاگرام و وب‌سایت‌های آموزشی، محتوای متنوع و هدفمندی برای تقویت مهارت شنیداری زبان‌آموزان ارائه می‌کنند. استفاده از این منابع، به‌ویژه برای افرادی که به دنبال یادگیری خودآموز هستند، فرصتی ایده‌آل است تا بدون هزینه، با لهجه‌های مختلف و زبان طبیعی در تعامل باشند.

سخن پایانی

مهارت شنیداری یا Listening skills یکی از ارکان اصلی یادگیری زبان جدید است. همان‌طور که دیدید، روش‌های مختلفی برای تقویت مهارت شنیداری یا Listening وجود دارد؛ از کتاب و پادکست گرفته تا فیلم، رادیو و شبکه‌های اجتماعی. اگر این روش‌ها را به‌طور مستمر تمرین کنید، در مدت کوتاهی شاهد پیشرفت چشمگیری در مهارت‌های زبانی خود خواهید بود.